Υπερβολικά
μεγάλο είναι το ποσοστό των Ελλήνων εφήβων που καπνίζουν, με τα κορίτσια
άλλοτε να υπερτερούν και άλλοτε να βρίσκονται σε απόσταση αναπνοής από
τα αγόρια, σύμφωνα με μελέτη του εργαστηρίου έρευνας παθήσεων από το περιβάλλον
της πνευμονολογικής κλινικής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης,
που ολοκληρώθηκε πριν από λίγες μέρες.
Η έρευνα έγινε σε μαθητές λυκείου και των δύο φύλων, καθώς και σε άνδρες και γυναίκες, ηλικίας γύρω στα 35 χρόνια, στη Θεσσαλονίκη και στις πόλεις της Δυτικής Μακεδονίας και πρόκειται να παρουσιαστεί στο 11ο Πανελλήνιο Ιατρικό Συνέδριο Νοσημάτων Θώρακος, που διοργανώθηκε από την Εταιρεία Μελέτης Πνευμονοπαθειών και Επαγγελματικών Παθήσεων Θώρακος και θα διεξαχθεί από τις 6 έως τις 9 Δεκεμβρίου 2001 στο ξενοδοχείο "Μακεδονία Πάλας" της Θεσσαλονίκης. Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας στη Θεσσαλονίκη καπνίζει το 35,1% των μαθητών και των τριών τάξεων του λυκείου. Από αυτούς το 36,3% είναι κορίτσια και το 33,7% αγόρια. Αντίστοιχα στη Δυτική Μακεδονία καπνίζει το 29,7% των μαθητών λυκείου (αγόρια 33,3%, κορίτσια 26,1%). Στο ερώτημα της έρευνας "γιατί καπνίζουν" το 43% απάντησε "από αντίδραση", ενώ το 21% διότι καπνίζουν τα πρότυπά τους. Το μεγαλύτερο ποσοστό αγοριών καπνιστών παρατηρείται στην Καστοριά (42,4%) και το μικρότερο στα Γρεβενά (17,2%), ενώ αντίστοιχα των κοριτσιών το μεγαλύτερο στην Κοζάνη (33,3%) και το μικρότερο πάλι στα Γρεβενά (14,1%). Στους ενήλικες μεταξύ 28 και 42 ετών διαπιστώθηκε ότι το 57,7% των ανδρών και το 34% των γυναικών είναι καπνιστές. Χαρακτηριστικό όμως είναι ότι το μεγαλύτερο ποσοστό ανδρών καπνιστών (64,7%) βρέθηκε στην Πτολεμαϊδα, την πόλη με τη μεγαλύτερη ατμοσφαιρική ρύπανση. Ένα δεύτερο αξιοπρόσεκτο στοιχείο είναι ότι στην ίδια πόλη ενώ το 1991 κάπνιζε το 25,8% των γυναικών, φέτος διαπιστώθηκε ότι καπνίζει το 47,5%, ποσοστό που έχει σχεδόν διπλασιαστεί μέσα σε δέκα χρόνια. Το κάπνισμα κύριο αίτιο της Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας. Το κάπνισμα είναι το κύριο αίτιο της χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας (Χ.Α.Π.), ενός συχνότατου νοσήματος, από το οποίο τρία εκατομμύρια περίπου άτομα πεθαίνουν κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο, όπως τόνισαν σε σημερινή συνέντευξη τύπου με την ευκαιρία του 11ου Πανελληνίου Ιατρικού Συνεδρίου Νοσημάτων Θώρακος ο καθηγητής πνευμονολογίας Δημήτριος Πατάκας και ο αναπληρωτής καθηγητής πνευμονολογίας Λάζαρος Σιχλετίδης. Η ασθένεια αυτή, που είναι ένα από τα κύρια θέματα του συνεδρίου, αφορά άτομα με χρόνιο βήχα, απόχρεμψη και ποικίλου βαθμού δύσπνοια, στο πλαίσιο χρόνιας βρογχίτιδας ή πνευμονικού εμφυσήματος ή και των δύο και αποτελεί την έκτη κατά σειρά αιτία θανάτου παγκοσμίως. Ποσοστό 20-25% των καπνιστών θα εμφανίσει χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, που θεωρείται ένα από τα σοβαρότερα ιατρικά, αλλά και κοινωνικά προβλήματα και έχει τεράστια επίπτωση στην οικονομία κάθε χώρας, δεδομένου ότι είναι νόσος εξελικτική, μη αναστρέψιμη και οδηγεί ένα μεγάλο ποσοστό των ασθενών σε εργασιακή ανικανότητα, όπως εξήγησαν οι δύο καθηγητές. Το κάπνισμα βέβαια δεν ενοχοποιείται μόνο για τη Χ.Α.Π., αλλά και για τον καρκίνο του πνεύμονα. Τρία εκατομμύρια άτομα σκοτώνει κάθε χρόνο το τσιγάρο παγκοσμίως. Στην Ελλάδα αναφέρεται από πρόσφατες μελέτες, ότι τα νέα περιστατικά από νόσους οφειλόμενες στο κάπνισμα υπολογίζονται περίπου σε 6.000 το χρόνο. Ο καρκίνος του πνεύμονα, για τον οποίο θα γίνει εκτεταμένη αναφορά στο συνέδριο, εμφανίζει μία περίπου εικοσαετή διαφορά φάσης σε σχέση με την καπνισματική συνήθεια, ενώ άλλοι παράγοντες, που ενοχοποιούνται για την εμφάνισή του, είναι η ατμοσφαιρική ρύπανση και η κληρονομικότητα. Κατά το χρόνο διάγνωσης του καρκίνου του πνεύμονα ποσοστό περίπου 80% των ασθενών κρίνονται ήδη ως ανεγχείρητοι και οι περισσότεροι απ' αυτούς δεν υπερβαίνουν την τριετή επιβίωση. Ένα άλλο θέμα, που θα απασχολήσει τους συνέδρους, είναι η φυματίωση, η οποία θεωρείται ότι βρίσκεται σε αύξηση σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι λόγοι στους οποίους αποδίδεται η αύξηση είναι η μετακίνηση πληθυσμών από χώρες με υψηλή επίπτωση φυματίωσης προς χώρες με χαμηλή επίπτωση, οι συνθήκες διαβίωσης, όπως αυτές σχετίζονται με το φαινόμενο της μετακίνησης των πληθυσμών, η εμφάνιση πολυανθεκτικότητας των μυκοβακτηριδίων της φυματίωσης έναντι των διαφόρων αντιφυματικών φαρμάκων (φαινόμενο ιδιαίτερα ανησυχητικό, κυρίως για τις πρώην ανατολικές χώρες) και η συχνότητα του AIDS. Στην Ευρώπη η μετακίνηση των πληθυσμών ευθύνεται για αύξηση της επίπτωσης της νόσου σε ποσοστό από 5% έως 30%. Στην Ελλάδα μετά περίοδο συνεχούς πτωτικής πορείας της νόσου έως το 1990, παρατηρείται κατά την τελευταία δεκαετία περίοδος καθήλωσης της επίπτωσης στα ίδια επίπεδα. Κατά τους ειδικούς η καθήλωση αποτελεί ανησυχητικό σημείο, γνωστό σε όλα τα κράτη, γιατί δυστυχώς μετά από την καθήλωση η επίπτωση ακολουθεί ανοδική πορεία. Ο πιθανότερος παράγοντας, που ευθύνεται για τη μη μείωση της νόσου στην Ελλάδα είναι η μετανάστευση. Πρόκειται περί οικονομικών ή πολιτικών μεταναστών ή περί λαθρομεταναστών, οι οποίοι προέρχονται από χώρες μεγάλης επίπτωσης της φυματίωσης και διαβιούν υπό κακές συνθήκες, ιδιαίτερα εκείνοι, που μπήκαν στη χώρα παράνομα. Τέλος το βρογχικό άσθμα παραμένει ένα συχνό πρόβλημα του αναπνευστικού συστήματος σχετιζόμενο τόσο με περιβαλλοντικούς, όσο και με γενετικούς παράγοντες. Υπολογίζεται ότι στην Ελλάδα πάσχουν 550.000 άτομα και ότι το κόστος του ανέρχεται σε 30 δισεκατομμύρια δραχμές το χρόνο. Σε αυτά περιλαμβάνονται τόσο η θεραπεία (φάρμακα, νοσηλεία κλπ.) όσο και οι έμμεσες επιπτώσεις της νόσου, όπως η απώλεια ημερομισθίων. Κατά την τελευταία 25ετία χρησιμοποιούνται με επιτυχία διάφορα αντιασθματικά φάρμακα με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών. Το συνέδριο αναμένεται να παρακολουθήσουν περισσότεροι από 1.500 γιατροί που ασχολούνται με τα νοσήματα του αναπνευστικού συστήματος, κυρίως πνευμονολόγοι, αλλά και θωρακοχειρουργοί, παιδίατροι, παθολόγοι, όπως και εκπρόσωποι άλλων επαγγελμάτων υγείας, (φυσικοθεραπευτές και νοσηλευτές). |